In oktober 2017 zijn enkele leden van het Waka Gezelschap afgereisd naar Ieper, België. Hier hebben wij deelgenomen aan een nationale herdenking van Nieuw-Zeelandse slachtoffers van de eerste wereldoorlog. Samen met enkele leden van Toi Mauri Aotearoa is er een gehele week getraind, gegeten en geleefd. Tijdens deze week heeft de gehele groep meerdere herdenkingen bijgewoond, ceremonies geleid en mensen ontmoet. Deze week heeft de band tussen Nederland en Nieuw-Zeeland hernieuwd en verstevigd.
Op zaterdag 6 oktober zijn ikzelf (Thijs Lubberman), Fabian d`Angremont en Thom Kraanen al vroeg afgereisd naar Brussel om de Maori af te halen van het vliegveld. Na een korte begroeting stapte we allemaal in de gehuurde busjes en vertrokken van we naar Ieper. Ondertussen vertrokken Justus Hamann en Farideh Fekrsanati, samen met de Waka Te Hono Ki Aotearoa vanaf het Museum Volkenkunde Leiden richting België. De twee groepen kwamen bijna tegelijkertijd aan in Ieper, waar na een korte begroeting tussen de Waka en de Maori, de Waka het water in werd getild. Die avond lag iedereen al vroeg in bed, na een drukke en uitputtende dag.
Op zondag werden er verschillende locaties bezocht, om deze te controleren voor de ceremonies die later in de week zouden plaats vinden. In de middag werd er een eerste training gehouden om het niveau van ons kaaskoppen te testen. In de avond was er een grote ontmoeting met de twee andere groepen die ook mee zouden doen aan de verdere activiteiten in de week. We hadden de eer om kennis te maken met de New-Zealand Youth Ambassadors en New-Zealand Defence Force (NZDF). Na een ceremonie vond er een centrale training plaats waar iedereen liet zien wat ze konden. In de nacht kwamen de laatste twee leden van het Waka Gezelschap aan, Koos Wabeke en Patrick Haak.
Maandagochtend begon al vroeg met een Dawn-ceremonie. Met deze ceremonie werd de Poppy Garden in Zonnebeken geopend. Hierna kreeg het gehele gezelschap een rondleiding door Ian McGibbon over de verschillende slagvelden waar Nieuw-Zeelanders een belangrijke rol hebben gespeeld tijdens de eerste wereldoorlog. In de middag en avond werd er nog meer getraind om ons voor te bereiden op woensdag.
Dinsdag was trainen, trainen en een teamrun met alle groepen. Dit was een zeer productieve dag waarin onze crewleden het groene licht kreeg om volledig mee te doen tijdens the Last Post Ceremony op woensdagavond. De woensdag zelf was een wirwar van voorbereidingen, ontmoetingen en uiteindelijk de ceremonie zelf. Het was een geweldig gevoel om mee te mogen doen aan deze dag. De mensen die wij over de dag heen ontmoet hebben waren allemaal zeer onder de indruk en wij als groep waren, en zijn, trots op wat er die dag is neergezet.
De ceremonie zelf was prachtig en strak georganiseerd. Iedereen was vroeg aanwezig om de laatste voorbereidingen te doen. De Waka crew nam de teksten en bewegingen nogmaals door, de Youth Ambassadors namen de route en Waiata`s door en de NZDF oefende hun bewegingen. Toen het tijd was om te beginnen, stapte de crew in de Waka en peddelde het water af om klaar te gaan liggen. Ondanks de lage temperatuur en enkele gevallen druppels had niemand het koud en zaten we vol energie. Vanaf het water was het te horen hoe er steeds meer mensen verzamelde bij de Menin-poort. Nadat de muziek begon, trokken wij onze jassen en uit werden er een paar laatste woorden gezegd. En toen begon het. Met krachtige halen trokken wij het water over. De schijnwerpers waren fel, de muziek was opzwepend en mensen juichten ons toe. Na enkele salutes, kwamen we langszij het vlonder en stelde wij ons op op de kant. Op het commando begonnen wij te marcheren en waren we weer onderweg. Het was een geweldig gevoel om te mogen laten zien waar we de afgelopen dagen voor getraind hadden. Toen stonden we tegenover de NZDF. De haka`s waren fel, waarna wij geaccepteerd werden. Ondanks dat we dit al vaker hadden gedaan tijdens de repetities, voelde het moment compleet anders aan. De vijfduizend toeschouwers die compleet stil waren maakte het moment ontzagwekkend. Wij waren nu echt een met de Nieuw-Zeelanders. Niet alleen de Maori accepteerde ons, maar ook de NZDF werd een met ons. Na een gezamenlijke haka stelde iedereen zich op voor de ceremonie. Er werden speeches gehouden, liederen gezongen en kransen gelegd. De ceremonie werd afgesloten met een gezamenlijk Waiata waar iedereen aan mee deed. We stonden in een grote kring, met daarom heen veel toeschouwers. Tussen de toeschouwers waren veel Nieuw-Zeelanders die mee zongen. Het gevoel dat bij mij naar boven kan is onbeschrijfelijk. Toen de kring uit elkaar ging werd er door iedereen de hongi uitgevoerd, werden er veel foto`s gemaakt en werden er verschillende interviews afgenomen. Toen we uiteindelijk weer terug waren bij ons slaapplekken werd er gezellig door iedereen nog een biertje gedronken. Het was een zeer geslaagde avond geweest en iedereen was tevreden.
Donderdag was weer een dag waarop we ons van de ene naar de andere locaties aan het toe haasten waren. Eerst werd de Waka het water uitgetild en op transport terug naar Leiden gezet. Hier namen we ook afscheid van Justus en Farideh, die samen met de Waka terug zouden reizen. Hierna begaven wij ons naar de Tyne Cot Ceremony. Hier werden er meer dan 35.000 geallieerde soldaten herinnerd die op 12 oktober 1917 overleden waren tijdens het vechten. Na deze zeer indrukwekkende ceremonie was er een receptie met enkele belangrijke aanwezigen. Wij hadden voorrecht de handen te mogen schudden van de prins William van England en prinses Astrid van België. Na deze receptie gingen d Maori terug naar de Poppy garden om de publiekelijke opening te doen. Een groot deel van de Nederlandse Waka crew moest echter terug naar de slaapplekken, omdat deze terug zou reizen naar Nederland. Thom, Koos en Haak pakte hun spullen en stapte na een kort afscheid in de auto. Fabian en ikzelf bleven nog in België om de busjes te blijven rijden. In de avond was het gezelschap aanwezig bij de ceremony op Buttes New Britsh Ceremony en later ook bij receptie in de ‘Lakehalle’ in Ieper. Hier hebben we genoten van geweldig gezelschap van verschillende Nieuw-Zeelandse afgevaardigden en Belgische vertegenwoordigers. Er werden enkele drankjes genuttigd en liederen gezongen en een deel van de groep is nog afgezakt naar een lokale hotelbar waar het feestje nog even werd doorgezet.
De vrijdag was weer een vroege ochtend. De laatste spullen werden ingepakt, waarna we ons weer richting Brussel begaven om de Maori weer af te zetten op het vliegveld. Na een kleine tussenstop bij een winkelcentrum, waar veel Belgische chocola werd ingeslagen, was het dan toch echt tijd om afscheid te nemen. De Maori bedankte ons uitvoerig en wij moesten deze ook overbrengen naar alle Gezelschapsleden, ook degene die niet aanwezig waren geweest in Ieper.
Erg veel mensen waren en zijn erg blij met hoe de week verlopen is. Wij hebben erg veel geleerd, nieuwe vriendschappen gemaakt en iedereen mag trots zijn wat er deze week neergezet is. Ik zal altijd met trots blijven terug kijken naar deze week en ik hoop dat wij de eer krijgen om bij meer van dit soort evenementen te worden uitgenodigd.
Thijs Lubberman